Grecja – kraj położony w południowo-wschodniej części Europy, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Graniczy z czterema państwami, Albanią, Republiką Macedonii i Bułgarią od północy, oraz Turcją od wschodu. Ma dostęp do czterech mórz: Egejskiego i Kreteńskiego od wschodu, Jońskiego od zachodu oraz Śródziemnego od południa. Grecja posiada dziesiątą pod względem długości linię brzegową na świecie, o długości 14880 km. Poza częścią kontynentalną, w skład Grecji wchodzi około 1400 wysp, w tym 227 zamieszkałych. Najważniejsze to Kreta, Dodekanez, Cyklady, i Wyspy Jońskie. Najwyższym szczytem jest wysoki na 2917 m n.p.m. Olimp.
Grecja posiada długą historię i bogate dziedzictwo kulturowe. Uważana jest za spadkobierczynię starożytnej Grecji. Jako taka, stanowi kolebkę całej cywilizacji zachodniej, miejsce narodzin demokracji[3], filozofii[4], Igrzysk Olimpijskich, wielu podstawowych twierdzeń matematycznych, zachodniej literatury, historiografii, politologii, oraz teatru, zarówno komedii, jak i dramatu. Świadectwo tej spuścizny stanowi 17 Obiektów Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Nowożytne państwo greckie zostało utworzone w efekcie zwycięskiego powstania przeciwko rządom ottomańskim.
Współczesna Grecja jest rozwiniętym krajem, o wysokim Wskaźniku Rozwoju Społecznego, i innych wskaźnikach jakości życia, członkiem wielu organizacji międzynarodowych, Paktu Północnoatlantyckiego od 1952 roku, z przerwą w latach 1974-1980, Wspólnot Europejskich od 1981 r.,strefy euro od 2002 r. oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej od 2005 r. Jest członkiem założycielem Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej Państw Morza Czarnego.
Ustrój polityczny
Grecja jest demokracją parlamentarną. Na czele państwa stoi prezydent, który jest wybierany przez parlament na pięcioletnią kadencję. Władzę ustawodawczą sprawuje parlament oraz prezydent. Parlament składa się z 300 parlamentarzystów, wybieranych na czteroletnią kadencję.
Według nowych zasad 260 mandatów w parlamencie przyznawanych jest w systemie proporcjonalnym, a pozostałych 40 automatycznie przechodzi do partii, która uzyskała największą liczbę głosów.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd oraz prezydent. Premier wyznaczany jest przez prezydenta państwa, który powołuje na to stanowisko przewodniczącego partii posiadającej w parlamencie absolutną większość lub większość względną. Rząd musi otrzymać w parlamencie wotum zaufania.
Obecna sytuacja polityczna
W Grecji 4 października 2009 odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne.
Wygrali je socjaliści z PASOK, zdobywając 160 miejsc w 300-osobowym parlamencie. Rządząca od 2004 konserwatywna Nowej Demokracji, na skutek swojej największej porażki w historii (91 zdobytych mandatów), znalazła się w opozycji.
Gospodarka
Spośród krajów unijnych, gospodarka Grecji ma najgorszy Wskaźnik Wolności. Nie jest nawet w pierwszej setce na świecie.
W latach 1981-1990 nastąpiły w Grecji znaczne przeobrażenia gospodarcze i rozpoczął się szybki rozwój ekonomiczny. W miejsce rolno-surowcowej uformowała się gospodarka o większym udziale usług (głównie transport, obsługa turystów, handel, finanse). Większą rolę odegrało tu członkostwo (od 1981) i pomoc Wspólnoty Europejskiej. W latach od 1985 do 1991 Grecja otrzymała 2,5 mld dolarów amerykańskich w ramach tzw. planu integracyjnego, średni roczny przyrost produktu krajowego brutto wynosił w latach 1987-1990 1,6%. Usługi wytwarzają 78,3% produktu krajowego brutto, przemysł – 18%, rolnictwo – 3,6% (2011). Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca w 2007 roku wyniósł $27 360, czyli ok. 93% średniej unijnej.
Ludność
Jako Grecy, określa się 98% stałych mieszkańców, czyli pomijając imigrantów ekonomicznych. Odmienność językowa lub kulturowa nie jest w Grecji tożsama z przynależnością do innego narodu. Jedynie ułamek ludności słowiańskojęzycznej oraz cała ludność, używająca w domach języka tureckiego, nie uważa się za Greków. Główne mniejszości narodowościowe, językowe lub kulturowe to Cyganie (ok. 300 tys.), Turcy i Pomacy (stanowiący łącznie ok. 100-130 tys. wyznawców islamu), Arumuni zwani tu Wlachami, Macedończycy, Albańczycy. Liczna jest grupa ludności słowiańskojęzycznej, lub ludności dwu- i trójjęzycznej, identyfikująca się jako rdzenni Grecy. Wg raportu Komitetu Helsińskiego, spośród ok. 200 tysięcy ludności słowiańskojęzycznej, rdzennie tubylczej, zamieszkałej w greckiej prowincji Macedonia, co najwyżej 30 tysięcy osób identyfikuje się jako nie Grecy, a Macedończycy. Jako Grecy, zdecydowanie określa się ludność używająca języka wołoskiego, oraz Arvanici, tj. lud o korzeniach albańskich, zamieszkały w całej Grecji od kilku stuleci, większa część Cyganów oraz Pontowie. Liczni rosyjskojęzyczni repatrianci z Rosji i ZSRR, także określają się jako Pontowie, a zatem Grecy. Gęstość zaludnienia to 79 osób/km². Wg danych meldunkowych, w miastach mieszka 63% ludności. Jednak w Grecji nie ma obowiązku zmiany meldunku przez obywatela w wypadku zmiany miejsca zamieszkania. Toteż w gminach zameldowania znacznej części mieszkańców Grecji są tylko przechowywane dane osób, w rzeczywistości tam już niezamieszkałych. Większe zespoły miejskie składają się ze spójnych urbanistycznie, lecz odrębnych administracyjnie jednostek, gmin miejskich, prawnie określanych także jako "miasto".
Geografia i warunki naturalne Grecji
Grecję kontynentalną (wraz z oddzielonym od niej Kanałem Korynckim półwyspem Peloponez), która wchodzi w skład Półwyspu Bałkańskiego
krajobrazy wyspy Zakintos
oraz wyspy rozsiane na morzach Egejskim i Jońskim
krajobrazy wyspy Zakintos
Prawie 1/5 powierzchni Grecji przypada na około 3000 wysp, z czego 167 jest zamieszkanych. Największe z wysp to:
Kreta (ok. 8260 km²)
Eubea (ok. 3621 km²)
Lesbos (ok. 1630 km²)
Rodos (ok. 1400 km²)
Chios (ok. 840 km²)
Kefalinia (ok. 780 km²)
Samos (ok. 480 km²)
Lemnos (476 km²)
Naksos (ok. 430 km²)
Zakintos (406 km²)
Thasos (ok. 390 km²)
oraz archipelagi
Wyspy Jońskie
Cyklady
Sporady Południowe i Północne
Blisko 81% powierzchni Grecji zajmują pasma górskie (śr. wysokość 1200–1800 m n.p.m.), które przyjmują przebieg południkowy. Obszary nizinne są niewielkie i występują w pobliżu wybrzeży (Niz. Salonicka, Tracka, Tesalska oraz Argolidzka). Półwysep Chalcydycki tworzy 3 wtórne półwyspy: Kassandra, Sithonia i Athos.
:)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz